Budynek energooszczędny – czym się powinien charakteryzować?

---

Budynek energooszczędny – definicja i podstawowe cechy

W polskim systemie prawnym nie funkcjonuje pojęcie budynku energooszczędnego, nie jest też jednoznacznie wskazane, o ile mniej od standardowego obiektu taka konstrukcja musi zużywać energii, aby można ją uznać za energooszczędną. Dlatego ta granica jest płynna i przesuwa się wraz z rozwojem nowych technologii oraz stopniowym zaostrzaniem norm prawnych w zakresie wymagań, jakie musi spełniać budownictwo.

Przyjmuje się, że budynek energooszczędny to taki, który zużywa o 25-50% mniej energii niż budynek spełniający wymagania aktualnych przepisów.¹

Swego rodzaju ewolucją budynków energooszczędnych są budynki pasywne, czyli takie, w których oszczędność energii jest znacznie dalej idąca kosztem istotnego wzrostu kosztów budowy. Na drugim końcu skali znajdują się zaś budynki zeroemisyjne, których funkcjonowanie jest możliwe praktycznie bez dostępu do energii z zewnątrz.

Budynek energooszczędny wymagania – co trzeba spełnić?

Na energooszczędność budynku składa się wiele czynników. Nawet obiekt, który był stawiany według nieaktualnych już założeń technicznych, może być zmodernizowany tak, aby spełniać nowoczesne założenia ograniczenia zapotrzebowania na energię. To szczególnie istotne dla przedsiębiorców, którzy szukają sposobów na ograniczenie wydatków firmowych, ale nie chcą lub nie mogą poczynić od razu bardzo wysokich wydatków. Co możesz zmienić w firmowej infrastrukturze, aby Twoje budynki można klasyfikować jako energooszczędne?²

• Izolowane przegrody zewnętrzne (ściany, dach lub stropodach) z minimalną ilością mostków termicznych i jak najbardziej szczelne;

• stolarka otworowa, czyli okna i drzwi, o wysokiej szczelności;

• okiennice gwarantujące nocną izolację okien;

• balkony eliminujące wydostawanie się energii cieplnej na zewnątrz;

• wykorzystanie systemu grzewczego oraz systemu zaopatrzenia w ciepłą wodę o wysokiej sprawności;

• instalacja systemów smarthome;

• montaż energooszczędnych urządzeń AGD/RTV.

Oczywiście energooszczędność to nie tylko kolejne elementy układanki, ale też wdrożenie nawyków na co dzień. Rozsądne gospodarowanie prądem i wodą to tylko jeden z nich.

Z kolei projektując nowe budynki, należy zwrócić uwagę, czy wykorzystują one maksymalnie walory terenu i otoczenia obiektu, jak rzeźba terenu, kierunek wiatrów, stopień nasłonecznienia czy osłona budynku pasami zielenie. Dobrze jest zadbać, aby sama bryła budynku była możliwie zwarta, bez niepotrzebnych występów. Największe okna powinny znajdować się od strony południowej, najmniejsze zaś – od strony północnej. Dodatkowo zaleca się stosowanie tzw. buforowych stref ciepła, jak przedsionki czy cieplarnie.

Czy istnieje optymalna kolejność prac nad energooszczędnością budynku? Okazuje się, że tak. Przede wszystkim należy skupić się na jego termomodernizacji i ograniczeniu strat ciepła. W drugiej kolejności znaczenie ma wykorzystanie odnawialnych źródeł energii zoptymalizowane pod względem potrzeb. Dopiero w ostatnim kroku ewentualne braki można wypełnić przez paliwa kopalne.

Jakie rozwiązania OZE wpisują się w filozofię budynków energooszczędnych?

Inwestorzy, którym zależy na projektowaniu budynków o zmniejszonym zapotrzebowaniu na energię, powinni skupić swoją uwagę na dostępnych technologiach OZE. Może to być np.:

• fotowoltaika;

• pompy ciepła;

• kotły biomasowe;

• kolektory słoneczne;

• turbiny wiatrowe.

Budynek energooszczędny norma – standardy i regulacje

Aby ujednolicić ocenę efektywności energetycznej budynków, polski ustawodawca wprowadził certyfikaty energetyczne. To zwięzłe, czytelne i łatwe w odbiorze podsumowanie, które określa przede wszystkim:

• wskaźnik rocznego zapotrzebowania na energię końcową;

• wskaźnik rocznego zapotrzebowania na energię użytkową;

• wskaźnik rocznego zapotrzebowania na nieodnawialną energię pierwotną;

• jednostkową wielkość emisji CO2;

• udział odnawialnych źródeł energii w rocznym zapotrzebowaniu na energię końcową.

Jeśli nie jesteś pewien czy Twoje firmowe budynki są energooszczędne, zajrzyj do wyników audytu lub koniecznie go przeprowadź, jeśli jeszcze tego nie zrobiłeś. W tym samym dokumencie znajdują się też konkretne zalecenia osoby certyfikującej budynek odnośnie tego, co należy zrobić, aby zużywał on mniej energii. W razie wątpliwości audyt można uzupełnić o badanie obiektu kamerą termowizyjną.

Korzyści z posiadania budynku energooszczędnego

Korzyści z budynków energooszczędnych trudno przecenić. Przede wszystkim ograniczając zapotrzebowanie obiektu na energię, inwestor zmniejsza wydatki związane z jego utrzymaniem. Dla firmy oznacza to optymalizację kosztów i więcej pieniędzy na bieżące inwestycje. Z pewnością tego rodzaju konstrukcje wiążą się ze znacznymi wydatkami, ale zwykle można rozłożyć je w czasie, a wiele z nich zwraca się w ciągu zaledwie kilku lat. Po tym czasie wydatki na firmową infrastrukturę stają się znacznie mniejsze.

Budynku energooszczędne to także mniejsze obciążenie dla środowiska. Im więcej odnawialnych źródeł wykorzystuje obiekt i w mniejszym stopniu bazuje na paliwach odnawialnych, tym bardziej jest neutralny dla ekosystemu. Warto zwrócić uwagę, że inwestycje w energooszczędne i zrównoważone budownictwo to jeden z filarów aspektu środowiskowego raportowania ESG. Jeśli Twoja firma musi je wdrożyć, inwestując w obiekty ograniczające zużycie energii dbaj o compliance w organizacji.

Niebagatelną korzyścią jest zwiększenie wartości nieruchomości na rynku wtórnym. Jeżeli w przeszłości będziesz planował sprzedaż lub dzierżawę nieruchomości, z pewnością uzyskasz za nią lepszą cenę. Truizmem jest też twierdzenie, że w energooszczędnym budynku po prostu lepiej się żyje.

Przykłady budynków energooszczędnych – inspiracje

Poniżej znajdziesz kilka przykładów budynków energooszczędnych, które gwarantują wyjątkowo wysoki poziom oszczędności.

One Embankment Place w Londynie, okupowany od lat 90. przez PricewaterhouseCoopers, uzyskał najwyższy stopień certyfikatu BREEAM. Specjalnie zaprojektowane rozwiązania ograniczają emisję gazów cieplarnianych o 51%. Innym przykładem jest elektrownia Kjorbo w Oslo. Globalna renowacja przeprowadzona przy użyciu recyklowanych materiałów pozwoliła na ograniczenie zapotrzebowania na energię o imponujące 90%. Prawdziwym przełomem jest jednak The Edge zlokalizowany w Amsterdamie. W dużej mierze stanowi siedzibę korporacji Deloitte. Jest całkowicie neutralny pod względem śladu węglowego.

Nie ulega wątpliwości, że budynki energooszczędne, a także pasywne i zeroemisyjne stanowią przyszłość światowej gospodarki. Skontaktuj się z nami, jeśli chcesz dołączyć do globalnych liderów w tym zakresie. Pomożemy Ci zaprojektować indywidualną strategię rozwoju!

1. Aktualne wymagania techniczne względem obiektów budowlanych określa rozporządzenie Ministra Rozwoju i Technologii z dnia 15 kwietnia 2022 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie [https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20220001225, dostęp: 22.09.2024 r.]

2. https://nape.pl/wp-content/uploads/2020/11/Dom-energooszczedny_broszura.pdf [dostęp: 22.09.2024 r.]