Zwrot za prąd – jak go otrzymać? Komu przysługuje?

Zwrot za prąd – kto może go otrzymać i jakie są warunki?

W pierwszej kolejności przyjrzyjmy się mechanizmowi wprowadzonemu przez ustawę z dnia 27 października 2022 r. o środkach nadzwyczajnych mających na celu ograniczenie wysokości cen energii elektrycznej oraz wsparciu niektórych odbiorców w 2023 roku, oraz w 2024 roku¹. 

Stosownie do brzmienia art. 20 wspomnianej ustawy, w przypadku gdy poziom zużycia energii elektrycznej przez odbiorcę uprawnionego, o którym mowa w art. 2 pkt 2 lit. b, w okresie od dnia 1 stycznia 2023 r. do dnia 31 grudnia 2023 r. w punkcie poboru energii wynosił nie więcej niż 90% średniego rocznego zużycia energii elektrycznej tego odbiorcy z okresu od dnia 1 stycznia 2018 r. do dnia 31 grudnia 2022 r., podmiot uprawniony w rozliczeniach z tym odbiorcą w 2024 r. stosuje upust.

Za odbiorcę uprawnionego do rekompensaty uważa się w tym kontekście mikroprzedsiębiorcę, małego przedsiębiorcę lub średniego przedsiębiorcę w stopniu, w jakim zużywa energię elektryczną na potrzeby związane z działalnością gospodarczą. Należy jednak pamiętać, że istnieje jeszcze druga ustawa pomocowa z dnia 7 października 2022 r. o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców energii elektrycznej w 2023 roku oraz w 2024 roku w związku z sytuacją na rynku energii elektrycznej². 
Ten akt prawny przyznaje prawo do upustu również rolnikom prowadzącym działalność gospodarczą jako osoby fizyczne i gospodarstwo domowym rozliczającym się ze sprzedawcą energii elektrycznej według taryfy G, a także zużywających energię elektryczną na potrzeby budowy domu jednorodzinnego.

Ostatecznie zwrot za prąd przysługuje więc trzem grupom odbiorców:

• firmom z sektora MŚP,
• gospodarstwom rolnym,
• gospodarstwom domowym.

Warunkiem otrzymania zwrotu za prąd jest złożenie odpowiedniego wniosku i – oczywiście – nieprzekroczenie 90% zużycia energii za poprzedni rok rozliczeniowy.

Sprawdź również inne sposoby na obniżenie rachunków za prąd!

Ile wynosi zwrot za prąd dla firm?

Wysokość upustu dla przedsiębiorców jest równa 10% łącznej kwoty rozliczenia sprzedaży energii elektrycznej i usługi dystrybucji energii elektrycznej poniesionej przez podmiot uprawniony w okresie od 1 października 2022 do 31 grudnia 2023 r. W praktyce będzie to pole „energia czynna” albo „sprzedaż energii elektrycznej” widniejące na fakturze.

Jednorazowy zwrot za prąd dla gospodarstw domowych

Na marginesie warto wskazać, że gospodarstwa domowe mogą otrzymać jednorazowy zwrot kwoty 125,34 zł. Skąd bierze się akurat taka kwota? Wynika ona z rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 9 września 2023 r.³, które określa wysokość rabatu na 12% iloczynu średniej ceny energii elektrycznej opublikowanej przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki na 2022 r. W tym przypadku bonus dotyczy gospodarstw w taryfie G11 z wolumenem energii 2523 kWh pod warunkiem:

• zmniejszenia poboru energii poniżej 95% wolumenu w podanym w przepisach 3-miesięcznym okresie,
• potwierdzenia swoich danych lub wyrażenia zgody na otrzymywanie e-faktury albo newsletterów od sprzedawcy prądu,
• posiadania statusu prosumenta energii odnawialnej lub złożenia stosownego oświadczenia

Jak otrzymać zwrot za prąd – krok po kroku

Przede wszystkim należy ustalić, czy dany podmiot jest uprawniony do otrzymania zwrotu. Wymaga to analizy przesłanek wskazanych w wymienionych wyżej ustawach oraz rozporządzeniu. Dla uproszczenia można wskazać, że z preferencji nie skorzystają duże firmy, które nie kwalifikują się do sektora MŚP. Jednorazowy zwrot dla gospodarstw domowych jest uwarunkowany taryfą G11. Można więc założyć, że zmiana sposobu rozliczania, np. G13 lub G12as spowoduje, że zwrot nie będzie się należał lub też jego otrzymanie będzie trudniejsze.

Kolejnym krokiem powinna być ocena zużycia prądu w kontekście wymagań ilościowych. Dla konsumentów pułap został określony wprost na poziomie 2523 kWh, firmy muszą przeanalizować faktury za poprzedni rok. W przepisach mowa jest o średnim rocznym zużyciu energii elektrycznej. Jeżeli więc jednego miesiąca zużyłeś 120% wartości sprzed roku, ponieważ Twoja firma otrzymała dodatkowe, duże zamówienie, ale w kolejnym miesiącu już tylko 70% prądu, nadal mieścisz się w limicie.

Ostatnim etapem jest złożenie prawidłowo wypełnionego wniosku. W przypadku dodatku dla konsumentów (wspomnianych 125 zł) złożenie formularza nie jest konieczne, ponieważ ulga zostanie naliczona automatycznie, obejmując kolejne faktury prognozowane lub wystawione korekty.

Wniosek o zwrot za prąd – jak go wypełnić i złożyć?

Rekompensata wypłacana jest wyłącznie na wniosek za każdy miesiąc. Obliczenia rekompensaty dokonuje podmiot uprawniony, ale jest ona weryfikowana przez spółkę Zarządca Rozliczeń S.A. Ten sam podmiot ocenia poprawność formalną i kompletność dokumentów. Należy pamiętać, że składając wniosek o rekompensatę, podmiot uprawniony musi zawrzeć w niej klauzulę dotyczącą odpowiedzialności karnej za składanie fałszywego oświadczenia. To nie przelewki, ponieważ kodeks karny przewiduje do 8 lat pozbawienia wolności za celowe podanie fałszywych danych.

Pamiętaj, że wszystkie wnioski o przyznanie 10-procentowej rekompensaty znajdziesz na stronie internetowej Zarządcy Rozliczeń. Nie szukaj ich w witrynach sprzedawców prądu, ponieważ nie są to podmioty właściwe to wypłaty świadczenia.

Zwrot za prąd – do kiedy należy złożyć dokumenty

Wniosek o wypłatę rekompensaty należy złożyć do 25. dnia miesiąca następującego po danym miesięcznym okresie rozliczeniowym. Wnioski złożone po terminie pozostawia się bez rozpatrzenia. Jeżeli goni Cię czas i wiesz, że nie zdążysz zrobić tego poprawnie, lepiej złożyć go popełniając nieszkodliwy błąd (np. pominięcie niektórych danych spółki). Dlaczego? Dlatego, że Zarządca Rozliczeń S.A. ma obowiązek wezwać wnioskodawcę do uzupełnienia braków formalnych, więc termin de facto ulegnie wydłużeniu.

Wypłata świadczenia następuje w terminie 30 dni od dnia otrzymania prawidłowo wypełnionego wniosku.

Kiedy przysługuje zwrot za prąd? Pozostałe rozwiązania osłonowe

Wypada wspomnieć, że upust 10% to nie jedyna ulga wprowadzona przez państwo. Do innych należy zaliczyć Bon Energetyczny i zerową stawkę opłaty mocowej.

Wnioski o bon energetyczny mogły składać gospodarstwa domowe – bezpośrednio u wójta, burmistrza lub prezydenta miasta w okresie od 1 sierpnia do 30 września 2024 r. Było to jednorazowe wsparcie w wysokości od 300 do nawet 1200 zł. Wysokość pomocy była uzależniona od liczby domowników oraz rodzaju zasilania gospodarstwa domowego (energia elektryczna lub inna).

Z kolei zerowa opłata mocowa jest składnikiem faktur za usługi dystrybucyjne. Obowiązuje w okresie od 1 lipca do 31 grudnia 2024 r. O ile do otrzymania bonu energetycznego potrzebne było złożenie wniosku, opłata mocowa została zawieszona dla wszystkich gospodarstw domowych.

Systemy wsparcia przewidziane przez państwo są szczególnie użyteczne dla najuboższych gospodarstw domowych, ale też tych przedsiębiorstw, które zużywają szczególnie duże ilości energii. Z pewnością warto się nimi zainteresować, choć nie zawsze łatwo je zlokalizować.

Jeśli prowadzisz działalność gospodarczą i szukasz sposobów na trwałe obniżenie rachunków za prąd, skontaktuj się z nami! Pomożemy Ci opracować indywidualną strategię uwzględniającą odnawialne źródła energii oraz inne, nowoczesne technologie.